Τρίτη 23 Οκτωβρίου 2007

Βιολογικοποίηση

Του Πασχάλη Χριστοδούλου {*}


Μπορεί σε πάρα πολλά η Ελλάδα να είναι ουραγός στην Ευρώπη, όμως δεν είναι και λίγα τα εναπομείναντα προικιά από την πλούσια ιστορία της, για τα οποία υπάρχουν βάσιμες δυνατότητες ότι μπορούμε από τα σεντούκια, να τα βγάλουμε στην επιφάνεια. Μια τέτοια περίπτωση είναι η ανάκτηση του διατροφικού μας πολιτισμού. Το θέμα είναι μέσα από ποιο δρόμο μπορεί να γίνει αυτό, και πώς να αποτελέσει τη βάση για μια νέα αγροτική και παραγωγική ανάπτυξη της χώρας. Αρχίζοντας από την αναγέννηση του χωριού.

Μπορεί το θέμα της σημερινής εκδήλωσης να είναι «ποιότητα και ασφάλεια στα τρόφιμα», όμως θα επιτρέψετε να το δω από μια άλλη οπτική γωνία. Με δεδομένο ότι η ποιότητα των ντόπιων τροφίμων είναι συνδεδεμένη με τη μνήμη των φυσικών προϊόντων που επονομάστηκαν βιολογικά, όσο με το μύθο που κουβαλάνε μαζί τους, θα παραμείνω για λίγο στην «ασφάλεια». Η οποία στα αρχαία Ελληνικά είναι το «μη σφάλλεσθαι», «το μη προσκόπτειν στο βάδισμα». Ο δρόμος που κατά τη γνώμη μου είναι ο δρόμος της βιολογικότητας με τελικό και ανώτερο στάδιο, την ομώνυμη κουζίνα. Αυτή που ονομάσαμε, βιολογική γαστρονομία, και η οποία μεταξύ άλλων, εμπεριέχει την πλέον υψηλή προστιθέμενη αξία. Αυτή που όφειλε να είναι η μόνιμη παρτενέρ του Ελληνικού τουρισμού. Αλλά και αυτή που μπορεί να φτάσει μέχρις εκεί που έφτασε η ναυτιλία. Μέχρι τον ουρανό. Εξ ου και ουρανίσκος, ο οποίος μόνο στην Ελληνική γλώσσα, είναι το υποκοριστικό του ουρανού.

Αυτή είναι μια απάντηση απέναντι στη γαστρονομική παγκοσμιοποίηση. Τόσο στη μεταλλαγμένη κουζίνα των ΗΠΑ, όσο στην από ετών προετοιμαζόμενη συστηματικά από το Γαλλικό κολλέγιο αλλά και από άλλους εταίρους, μοριακή γαστρονομία. Κάτι φυσικά που δεν μπορεί να δοθεί με τον τρόπο που επέλεξαν τα Αθηναϊκά τηλεοπτικά Λιόσια με τους όποιους οικότροφους γλάρους τους. Ας μην επεκταθώ στην αφωνία άλλων χώρων, όπως το ημικύκλιο. Ούτε σε πρωτοβουλίες, όπως των ΕΛΤΑ, τα οποία εκδίδουν τη ειδική σειρά «EUROPA 2005» «Γαστρονομία» με γραμματόσημα, όπου εικονίζονται χημικές όσο ξυλώδεις και για αυτό άνοστες ντομάτες.

Αν για την περίπτωσή μας το πρώτο βήμα είναι να αποκτήσουμε πανεπιστημιακές σχολές γαστρονομίας και διαιτολογίας -στην Κρήτη λόγω Μεσογειακής διατροφής-και στη Θράκη -λόγω Πολίτικης κουζίνας- ένα άλλο βήμα είναι η περιφερειακή δομή των οργανισμών πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων. Επιτέλους, όχι άλλη Αθήνα. Να ιδρυθεί στη Θράκη αν όχι στον Έβρο, ένας τέτοιος οργανισμός. Όπως και σε όλες τις περιφέρειες.

Ο κύκλος μπορεί να ανοίγει και να κλείνει μέσα στην Περιφέρεια. Άλλωστε αυτό σημαίνει περιφέρεια στη γεωμετρία. Ότι η αρχή και το τέλος του κύκλου συμπίπτουν. Να μη περάσουμε δηλαδή από τα σημερινά αποικιακά συμβατικά αγροτικά προϊόντα στα επίσης αποικιακά βιολογικά. Από έναν αποικισμό σε έναν άλλο, νεότερης γενιάς.
Θέλω να πω ότι αν η βιολογική κτηνοτροφία είναι έξυπνη μεταποίηση της ομώνυμης γεωργίας, η βιολογική γαστρονομία είναι η πιο έξυπνη μεταποίηση αμφότερων. Τα ίδια ισχύουν με τα αμπέλια και τους οίνους, όπου ναι μεν η περιοχή αυτή συνιστά μια κιβωτό, όμως ποτέ στην ιστορία δε ήταν τόσο λίγες οι εκτάσεις με τους αμπελώνες.


Μέσα από τον Στάφυλο, ένα νέο σύλλογο φίλων του Οίνου και της Αμπέλου, που πρόσφατα ιδρύσαμε σε αυτή την πόλη, αυτό κάνουμε. Μέσα από τις ντόπιες ποικιλίες θέλουμε να προωθήσουμε τη βιολογικότητα. Ήδη τα πρώτα αποτελέσματα είναι ορατά. Ο πρόεδρος του ΚΕΟΣΟΕ αποδεχθείς τις απόψεις και τις επεξεργασμένες προτάσεις μας, προχώρησε δυο φορές μέσα σε λίγα χρόνια, σε πρόταση για χορήγηση, κάτι που έγινε, νέων ποσοστώσεων αμπελώνων οινοποιήσιμων ποικιλιών για την περιοχή, από το εθνικό απόθεμα.

Δεν τα λέω αυτά για να βγάλω κανένα δίσκο. Αλλά για να πείσω, άλλη μια φορά. Για φανταστείτε τι ώθηση μπορούν να δώσουν στην πόλη, ένα Τ.Ε.Ι. οινολογίας και ένα ακόμη γαστρονομίας και διαιτολογίας. Μπορούν κυριολεκτικά να αναστήσουν αυτόν το καθημαγμένο τόπο. Από νέες ποιότητες τσίπουρου και οίνου ως τις παλιές και νέες συνθέσεις για τα ήδη γνωστά ανά το πανελλήνιο Σουφλιώτικα λουκάνικα και καβουρμάδες. Αυτό θα έκανε κάθε Ευρωπαϊκή χώρα. Αυτός είναι ένας μοναδικός τρόπος αξιοποίησης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς των διατηρητέων της πόλης., όπως εκείνου του Τζίβρε. Αν μη τι άλλο δεν πρόκειται να χρειαστούν κονδύλια για κτίρια. Τα οποία θα είναι από τα πλέον όμορφα στο Θρακικό, αν όχι βορειοελλαδικό χώρο.

Επιτρέψτε όμως να σας πω και κάτι άλλο. Ήρθα εδώ όχι μόνο για το ζήτημα της διατροφής αλλά και γιατί εξέλαβα την πρόσκληση για τη σημερινή εκδήλωση και σαν μια συνάντηση της Ανέμης -αυτού του γνωστού οργάνου της υφαντικής- με μια πόλη της υφαντικής και του μεταξιού. Ναι μεν σας τιμά η σημειολογία η οποία προφανώς σας οδήγησε στην απόφαση της διοργάνωσης των εκδηλώσεων στο συγκεκριμένο τόπο, όμως κάποια άλλη φορά με αξιόλογους και πάλι επιστήμονες, μπορεί να γίνει κάτι ανάλογο με την υφαντική. Σήμερα πρότεινα εγώ σχολές. Τότε ίσως οι εισηγητές να είναι εκείνοι που θα προτείνουν την ίδρυση τμήματος πανεπιστημιακής σχολής βιολογικής υφαντικής, που η έδρα μπορεί να είναι στην Κομοτηνή. Λέω βιολογικής, τόσο λόγω του φυσικού μεταξιού, όσο λόγω των φυσικών χρωστικών.

Πιστεύω ότι η σημερινή παρέμβαση όσο η τελευταία παρέκβαση, επιβάλλονταν. Αυτό διότι αν υπάρξει αναπτυξιακή αναγέννηση για το Σουφλί, αυτή θα έχει μορφή τρισυπόστατη. Στη γαστρονομία, στην οινολογία, όσο στην υφαντική, με το υπόλοιπο μισό του ουρανού σε ισότιμο αν όχι σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Δεν αφορά μόνο τους άνδρες αγρότες και τους όποιους επαγγελματίες. Μπορεί να αντιτείνει κανείς, ότι δεν χρειάζονται ψευδαισθήσεις για το τι μπορεί να βγει από μια τέτοια εκδήλωση, αλλά από την άλλη «ο λόγος κυβερνά τα πάντα», έλεγε ένας αρχαίος Έλληνας σοφός.

Μπορεί τα εργοστάσια να μην πήγαν στα χωράφια, όπως λέγονταν κάποτε, όμως τα πανεπιστήμια μπορούν να πάνε τώρα, σε μικρές πόλεις, όπως αυτή. Να γίνουν οι ίδιες νέα εργοστάσια και καθετοποιημένες επιχειρήσεις. Τα λέω όλα αυτά διότι δεν υπάρχει σοβαρή ανάκτηση της ιστορίας και του μύθου, χωρίς ακαδημαϊκά ιδρύματα. Δεν υπάρχουν αξιόλογες ονομασίες προέλευσης ανωτέρας ποιότητας χωρίς αρχέτυπα, που βρίσκονται στην ιστορία. Δεν υπάρχει «ποιότητα και ασφάλεια στα τρόφιμα», χωρίς προηγούμενη εξερεύνηση του δρόμου, που έλεγα στην αρχή. Δηλαδή, χωρίς βιολογικοποίηση.

____________


{*} Παρέμβαση του πρώην Δήμαρχου Σουφλίου, σημεία της οποίας ανέπτυξε κατά την εκδήλωση της μη κερδοσκοπικής εταιρίας «Ανέμη» που έγινε στην ίδια πόλη στις 5 Ιουνίου 2005,

Δεν υπάρχουν σχόλια: